Dichterbij 'het randje van de wereld' dan Ushuaia kom je niet. De zuidelijkste stad ter wereld. En zo voelt het ook op Tierra del Fuego, Vuurland, het eiland van Argentinië zo dicht bij de Zuidpool.
Ushuaia doet op het eerste gezicht wat Scandinavisch aan: houten huizen, geschilderd in vrolijke kleuren, ingeklemd tussen een rustige baai en groen glooiende heuvels. Maar achter die heuvels loopt de vergelijking scheef. Daar doemen snel de kaalgrijze wanden van de zuidelijkste Andes uitlopers op. Ze dragen hun witte, majestueuze toppen met schijnbare trots.
Waarom Ushuaia?
Bewonder de besneeuwde bergtoppen, glinsterende fjorden en ruige kustlijnen aan het "einde van de wereld". Als toegangspoort tot Antarctica kun je boottochten maken naar pinguïnkolonies en de unieke Antarctische sfeer ervaren. Bovendien is Ushuaia doordrenkt van geschiedenis, met de sporen van vroege ontdekkingsreizigers en de rijke cultuur van de lokale bevolking,
Gevangenis stadje
De toppen reiken relatief dichtbij de kust al tot soms wel 1.500 meter hoogte. Ze hullen zich vaak in grijze wolken. De lucht in Ushuaia is guur, koud en opvallend vochtig voor een plek waar jaarlijks slechts tweederde van de Nederlandse neerslag valt.
Ushuaia ontstond in de eerste helft van de twintigste eeuw als een stadje dat zich centreerde rond een zwaar bewapende gevangenis. Alleen de gevaarlijkste criminelen werden er vast gezet.
Ontsnappen was nagenoeg onmogelijk. En mocht dat lukken, dan zou de weg terug naar Buenos Aires nog altijd 3.000 kilometer bedragen. Dwars door de semiwoestijn van Patagonië.
Cruises naar de Zuidpool
Tegenwoordig telt Ushuaia echter ruim 60.000 inwoners en is het toerisme de belangrijkste inkomstenbron. De welvaart van Ushuaia is sterk gekoppeld aan de populariteit van de Zuidpool.
Het is vooral in de ultrakorte zomerperiode dat toeristen van over de hele wereld naar Ushuaia stromen. In januari en februari varen cruiseschepen richting de ijsmassieven in de Zuidelijke IJszee elke dag af en aan. Ook kun je er per boot naar de Falkland eilanden.
De Zuidpool is dubbel hot
Ushuaia komt in de zomer plotseling tot leven. De stad begint dan zowaar wat te bruisen. Mensen blijven niet langer binnen schuilen voor de kou. Het kan overdag zelfs wel veertien à vijftien graden worden.
De toeristische zomerperiode wordt in Ushuaia steeds langer. De Zuidpool is immers dubbel hot.
Enerzijds warmt de aarde op en is de route naar Zuidpool steeds grotere periodes ijsvrij en dus bevaarbaar. Anderzijds willen steeds meer mensen de smeltende ijskap met eigen ogen zien, voordat het te laat is.
Klimaatverandering
De eerste cruiseschepen vertrekken nu al vanaf half december in een poging de buitenste ringen van Antarctica te bereiken. Het hoogseizoen eindigt tegenwoordig pas in maart.
De rest van het jaar is de zee nog altijd dichtgevroren. Toch staat vast dat Ushuaia de komende jaren alleen maar populairder zal worden. Niet in de laatste plaats door de ruime aandacht in de media voor klimaatverandering.
Vuurland
Ushuaia is echter meer dan alleen een springplank richting de Zuidpool. Ook Vuurland, het eiland waarop Ushuaia ligt, is van een huiveringwekkende ruig- en schoonheid.
Je kunt er skiën en zeehonden spotten. Ook zwemmen er imposante orka's voor de kust en bevolken grote pinguïnkolonies de zuidelijke kuststroken.
En heb je altijd al eens in de zuidelijkste trein ter wereld willen zitten? Dan is het openbaar vervoer van Ushuaia gemaakt voor jou. De naam van de treinroute zegt al genoeg: El tren del fin del mundo, de trein van het einde van de wereld.
Wat is er te doen in Ushuaia?
- Vanaf Ushuaia ontdek je de Zuidpool met haar wit en blauwe landschap. Dit kan alleen als de vaarwegen niet zijn dichtgevroren in januari en februari.
- Maak een wandeling door het nationale park Tierra del Fuego of Vuurland, het eiland waarop Ushuaia ligt.
- Neem de zuidelijkste trein ter wereld. Hij rijdt over hetzelfde spoor als de trein die gevangenen van en naar hun werkplek in de bossen bracht.
- Vaar met een boot door het Beagle Kanaal ten zuiden van Ushuaia, waar ook Darwin langs voer. Tijdens een tocht zie je pinguïns en zeeleeuwen.
- Reis af naar de Vallei van de wolven. Hier maak je een sleetocht, getrokken door honden. Bizar genoeg is de bijnaam van de eigenaar el Gato of de kat.